آموزش
> کلاس آموزش مجازی > شیر
کنترلی
شیر
کنترلی یا
Control Valve
کنترل ولو از نوع شیرهای قابل تنظیم است که
بصورت اتوماتیک و توسط یک اکچویتور یاز و بسته یا تنظیم میشود. دارای انواع
بسیار گسترده ای است تا بتوان برای شرایط مختلف از آنها بهره برد و در
حقیقت نوع تکامل یافته و بسیار دقیق شیرهای دستی معمولی هستند. بصورت کلی
کنترل ولو دارای 3 بخش اصلی است ولی چندین تجهیز دیگر نیز برای شرایط مختلف
به آن متصل می شوند . سه بخش اصلی شامل بدنه، اکچویتور و پوزیشنر (سیستم
کنترلی) است که هر کدام در زیر توضیح داده شده اند.
شناخت کنترل ولوها بصورت کامل مستلزم صرف وقت بسیار زیادی
است و سالها زمان نیاز است تا به یک تسلط نسبی
در خصوص کنترل ولوها یا حتی بخشی از آنها
رسید و نباید انتظار داشت با چند دوره آموزشی بتوان به این مهم دست پیدا
کرد. معمولا در شرکتهای بزرگ برای هر بخش از کنترل ولو یک
کارگروه وجود دارد و شاید ده ها گارگروه باید وجود داشته باشد تا بتوان در
زمان مناسب، با کیفیت مناسب، ولو مناسبی را تحویل مشتری داد که این مراحل
شامل بازرگانی، سایزینگ، انتخاب، طراحی، مدلسازی، ریخته گری، ماشینکاری،
مونتاژ، تست، رنگ و بسته بندی، برنامه ریزی، خدمات پس از فروش و ... است و
در هر مرحله باید دقت بسیار فراوانی نمود تا هیچگونه اشتباهی رخ ندهد.
کنترل ولوها در کلیه صنایع بکار میروند و
هرجا نیاز به کنترل اتوماتیک یکی از خواص جریان باشد (مانند فشار، دبی،
دما، سطح و ...) استفاده از آنها اجتناب ناپذیر است زیرا در مجتمهای تولیدی
امروزی هزاران پارامتر در حال کنترل وجود دارد که استفاده از ولوهای دستی
برای کلیه بخشها غیر ممکن به نظر میرسد
و هزاران کنترل ولو در یک واحد تولیدی بزرگ مانند پتروشیمی یا پالایشگاه
بکار گرفته میشود.
برای آشنایی بیشتر با این نوع ولو باید از
کاتالوگ شرکتهای معتبر بهره گرفت و یا از استانداردهای معتبر در این ضمینه
بهره برد و همیشه به یاد داشته باشیم که هر کنترل ولوی که در یک جا نصب شده
است، خود یک پروژه کوچک است و حتی اگر به لحاظ سایز، کلاس فشاری و متریال
هم یکی باشند باز موارد بسیار بیشتری در طراحی و انتخاب یک کنترل ولو دخیل
است که برای جایگزینی یا خرید این ولوها باید آنها را دانست و هنگام تهیه
تماما لحاظ کرد. در غیر این صورت یا ولو تهیه شده بدرستی کار نمیکند و یا
اینکه عمر عملکردی بسیار پایین تری خواهد داشت.
بدنه
کنترل ولو
بدنه
کنترل ولو دارای 4 نوع اصلی
است که هر کدام برای شرایط خاصی قابل بکار گیری است و یادمان باشد در پروژه
ها پس از کیفیت و دقت در انتخاب تجهیزات ، هزینه پروژه نیز بسیار با اهمیت
است. یعنی اگر کنترل ولوی از نوع ارزان تر سالیان سال بدون مشکل کار خواهد
کرد نیاز نیست از یک ولو خاص با متریال و نوع طراحی خاص استفاده کرد. چهار
نوع بدنه کنترل ولو عبارتند از :
-
نوع گلاب یا Globe
-
نوع بال یا Vee-Ball
-
نوع پروانه ای یا HP-Butterfly
-
نوع پلاگ یا Eccentric-Plug
نوع گلاب میتوان گفت که کاملترین نوع کنترل
ولو است و برای هر شرایطی قابل بکارگیری و طراحی است و به همین دلیل حدود
80 درصد کنترل ولوهای دنیا از این نوع هستند. از مزایای دیگر این نوع کنترل
ولو در مقایسه با سایر انواع میتوان به قابلیت تعمیر آسان و بهره برداری
راحت تر آن اشاره کرد. مزیت دیگر آن پایین بودن درصد خطا در مقعیت قرارگیری
است زیرا یک ولو خطی یا Linear است و نیروی
اکچویتور بصورت مستقیم به شفت اعمال میشود. قابلیت اعمال مشخصه جریان خاص
یا Flow Characteristic هم مزیت دیگر آن است
که سایر انواع معمولا یک مشخصه ذاتی دارند که خیلی قابل تغییر نیست. با همه
این قابلیتهای خوب چند عیب نیز دارد مثل ارتفاع و حجم زیاد و قیمت بالاتر
که در سایزهای بالا ترجیح داده میشود از انواع دیگری مثل نوع پروانه ای
استفاده گردد.
نوع پروانه ای دارای حجم و وزن بسیار کمتری
نسبت به گلاب است و به همین دلیل قیمت آن (مخصوصا در سایزهای بالا ) بسیار
کمتر است. ضعف اصلی آن عدم قابلیت کنترل مناسب در اختلاف فشارهای بالا است
چون در این صورت هم دقت موقعیت دهی آن کم میشود و هم عمر عملکردی بشدت کاهش
می آید. در دسته شیرهای چرخشی یا Rotary است و به
همین دلیل اندکی خطای آن از نوع قبلی بیشتر است. برای اینکه این ضعفها را
به حداقل برسانند از طراحی خاص این نوع بدنه استفاده میشود که در شرایط سخت
تر و با دقت بالاتری کار میکند که به آن High Performance
میگویند ولی با وجود آن نیز قابلیتهای گلاب را به هیچ وجه نخواهد داشت. این
ولو در مسیر آب خنک کن نیروگاهها، آب دریا، سیالات کم فشار پتروشیمی ها،
خروجی پمپهای کم فشار و غیره بکار میرود.
نوع بال در واقع همانند یک بال ولو است با
این تفاوت که بال یا مجرابند آن بخشی از یک کره است و یک کره کامل نیست و
به همین دلیل به آن Segmented Ball هم میگویند.
پورت عبوری جریان آن معمولا گرد نیست و بصورت یک شیار V-Notch
و یا بشکل عدد 7 فارسی یا V-Port است تا هم بتواند
جریان را با دقت بالاتری کنترل کند و هم عمر عملکردی بالایی داشته باشد. با
یک چرخش حدود 90 درجه باز و بسته کامل میشود و هنگام چرخش همواره به سیت
متصل است و هنگام بسته شدن هرچه بین بال و سیت قرار بگیرد آنرا قطع میکند و
مسیر را می بندد. دارای سیت فلزی و غیر فلزی است و کیفیت آب بندی بالایی
دارد که حتی در نوع سیت غیر فلزی میزان نشتی را میتوان به صفر نیز رساند.
دارای رنج ابیلیتی بسیار بالاتر از بقیه کنترل ولوها است و دقت موقیت بسیار
بالایی دارد و در دونوع ویفری و فلنجی تولید می شود. این نوع کنرل ولو را
نمیتوان در سایزهای خیلی بالا تولید کرد زیرا نیروی بسیار زیادی برای مهار
مجرابند آن نیاز خواهد بود. از ضعفهای دیگر آن آسیب سریع بال در سرویسهای
پرفشار و کثیف است و تعمیر بسیار هزینه بر و پیچیده ای دارد.
نوع پلاگ دارای یک مجرابند نعل
اسبی خارج مرکز است که یک سمت آن یک عرقچین کروی متصل شده است و در هنگام
باز بودن ولو، کامل از مسیر خارج میشود و به همین دلیل هم آسیب کمتری
میبیند و هم اغتشاش و صدای کمتری در حالت با ایجاد میکند و مناسب کنترل
سیالات حامل ذرات معلق خورنده میباشند. به هر دو صورت کنترلی و آن آف
استفاده میشوند و میتوان گفت تلفیقی از 3 نوع کنترل ولو قبل میباشند. تعمیر
به مراتب سخت تر و گرانتری از بقیه انواع دارد ولی به راحتی سایز تریم آن
قابل تغییر است و این یک مزیت بسیار بالایی است. بعلت عدم تماس سیت و دیسک
در هنگام چرخش، عمر سیت در مقایسه با نوع بال بیشتر است و در جهت های مختلف
میتوان آنرا در شبکه نصب نمود.
جهت دریافت اطلاعات بیشتر با ما
مکاتبه نمایید.
کپی برداری از اطلاعات این سایت با
ذکر منبع بلا مانع است.
|